Każdy rodzic wie, że wraz z nadejściem jesieni i zimy zaczyna się chorowanie dzieci. Katar, kaszel, gorączka, wymioty, biegunka – jak się z nimi uporać? Jak odróżnić grypę od przeziębienia i covid? Jak szybko i skutecznie leczyć infekcje wirusowe u dzieci? Podpowiadamy.
SPIS TREŚCI:
- Infekcje wirusowe u dzieci – czym są?
- Przeziębienie u dzieci – objawy
- Przeziębienie u dzieci – leczenie
- Przeziębienie czy inna infekcja?
- „Grypy żołądkowe” – co to?
- Przeziębienie, covid, grypa, norowirusy – zapobieganie
Infekcje wirusowe u dzieci – czym są?
Wirusowe infekcje u dzieci to choroby spowodowane przez wirusy, które atakują układ odpornościowy dziecka i mogą prowadzić do różnych objawów, takich jak katar, kaszel, ból gardła, gorączka i dreszcze. Wirusy te są często przenoszone drogą kropelkową, dlatego dzieci są szczególnie narażone na zarażenie, szczególnie w miejscach, gdzie przebywa dużo ludzi, takich jak szkoły czy przedszkola. Wirusowe infekcje u dzieci zazwyczaj ustępują same po kilku dniach lub tygodniach, ale w niektórych przypadkach mogą prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych, takich jak zapalenie płuc lub zapalenie mózgu. W celu zapobiegania infekcjom wirusowym dzieci powinny być szczepione, a także należy dbać o dobre higieniczne nawyki, takie jak mycie rąk.
Przeziębienie u dzieci – objawy
Objawy przeziębienia pojawiają się zwykle w ciągu kilku do kilkunastu godzin od zakażenia. Najczęstsze objawy infekcji u dzieci to:
- Katar i kichanie,
- Kaszel i ból gardła, chrypka,
- Uczucie zmęczenia i ogólnego rozbicia, wzmożona senność,
- Złe samopoczucie, marudzenie u dzieci,
- Trudności z jedzeniem i/lub zasypianiem u maluchów,
- Gorączka, zwykle nie wyższa niż 38 stopni
Podane objawy nie zawsze występują wszystkie jednocześnie. Zwykle przeziębienie trwa od 7 do 14 dni. U dzieci kaszel po infekcji może utrzymywać się przez jeszcze trzy tygodnie.
Infekcje wirusowe u dzieci – leczymy przeziębienie
Organizm osoby, która nie ma dodatkowych obciążeń (w postaci np. zaburzeń odporności lub chorób przewlekłych), zwykle dosyć dobrze sobie radzi z lekkimi infekcjami wirusowymi. Dlatego leczenie przeziębienia u dziecka jest zazwyczaj objawowe, to znaczy polega na łagodzeniu dolegliwości.
- Obniżenie gorączki u dziecka – farmakologicznie można zbijać gorączkę za pomocą leków zawierających ibuprofen i paracetamol. WAŻNE: Pamiętaj, że środki przeciwgorączkowe mogą mieć różne nazwy handlowe. Sprawdzaj substancję aktywną danego leku, aby nieświadomie nie przedawkować,
- W zależności od wieku dziecka zalecane są syropy, czopki – dla maluchów oraz tabletki – dla starszaków. W przypadku towarzyszących wymiotów polecane są czopki. Jeśli dziecko ma biegunkę, wybierz leki doustne,
- Naturalnie można obniżyć gorączkę u dziecka poprzez chłodne okłady i kąpiele w chłodnej wodzie,
- Środki łagodzące kaszel i ból gardła u dzieci to m.in. syropy, tabletki do ssania, spraye do gardła, nebulizacje. Pomocne może być także opukiwanie plecków dziecka, co pomaga rozrzedzać zalegającą wydzielinę,
- Na zmniejszenie kataru u dzieci wpływają m.in. aerozole do nosa, nebulizacje, nawilżacze powietrza, inhalacje, sól morska do nosa, maść majerankowa,
- Specjalne maści na bazie ziół, które rozgrzewają i zmniejszają dolegliwości ze strony układu oddechowego,
- Naturalne metody leczenia przeziębień to m.in.:
- klasyczne kanapki z czosnkiem,
- syrop z cebuli (może być z dodatkiem czosnku),
- w przeziębieniu u dzieci pomagają też herbatki z lipy (działa napotnie), dzikiej róży, czarnego bzu oraz syropy, szczególnie tradycyjny syrop malinowy. Bardzo istotne jest właściwe nawadnianie organizmu
- wspomagająco przy przeziębieniu można podawać miody (dla dzieci powyżej roku)
- olejki eteryczne m.in. eukaliptusowy, sosnowy, miętowy, rumiankowy, herbaciany, które sprzyjają oczyszczaniu dróg oddechowych u dzieci
- Sen i odpoczynek sprzyjają szybszemu powrotowi do zdrowia.
Infekcje wirusowe u dzieci – czy to tylko przeziębienie?
Zwykle przyczyną przeziębień u dzieci są rinowirusy (HRV – human rhinovirus). Ważne jest jednak obserwowanie naszego małego pacjenta. Jeśli gorączka narasta, a kaszel się nasila, być może mamy do czynienia z poważniejszym zachorowaniem: na grypę, RSV lub covid.
Przeziębienie a grypa – jak odróżnić
Czym różni się grypa od przeziębienia?
- podczas grypy gorączka może być bardzo wysoka, nawet do 40 stopni. U przeziębionych dzieci gorączka zwykle nie przekracza 38 °C.,
- grypie mogą towarzyszyć silne bóle mięśniowo-stawowe oraz dreszcze
Grypy nie powinno się lekceważyć. Powikłana grypa może spowodować m.in. zapalenie płuc, zapalenie mózgu lub opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mięśnia sercowego, poważną niewydolność oddechową i in.
Jednoznaczną odpowiedź na pytanie, czy dziecko ma grypę, czy przeziębienie, może dać test.
Czym się różni przeziębienie od covid
W przypadku podejrzenia zakażenia wirusem SARS-CoV-2 warto również wykonać testy diagnostyczne. Pamiętajmy jednak, że wynik może być fałszywie ujemny.
W trakcie pierwszych fal covid charakterystycznym objawem były zaburzenia węchu i smaku, które jednak obecnie są rzadziej odnotowywane. Covidowi, oprócz objawów grypopodobnych, mogą towarzyszyć duszności, trudności w oddychaniu, wysypka, zapalenie spojówek, dolegliwości pokarmowe. Kaszel towarzyszący zakażeniu covid zwykle jest suchy, z czasem może jednak przejść w mokry.
Niektóre osoby przechodzą covid jak lekkie przeziębienie. Przebieg u dzieci zwykle jest łagodniejszy niż u osób dorosłych. Nie zapominajmy jednak możliwym poważnym powikłaniu po przejściu covid u dzieci. Mowa o wieloukładowym zespole zapalnym PIMS.
Wirus RSV
W ostatnich latach obserwuje się również wzrost zakażeń wirusem RSV (respiratory syncytial virus). Objawy są zbliżone do przeziębienia lub grypy.
U małych pacjentów poniżej 2 r.ż. może dojść do potencjalnie niebezpiecznych powikłań jak zapalenie płuc lub oskrzeli. Może okazać się, że niezbędne będzie leczenie w warunkach szpitalnych.
„Grypy żołądkowe” – co to?
„Grypa żołądkowa”, „jelitówka” – to potoczna nazwa wirusowych nieżytów żołądkowo-jelitowych, powodowanych przez norowirusy. Tzw. grypa żołądkowa nie jest „prawdziwą” grypą (choć podczas grypy również mogą się zdarzać wymioty).
Wirusowe biegunki i wymioty – objawy i leczenie
W wirusowych nieżytach żołądkowych, pojawiają się dolegliwości podobne do grypy lub przeziębienia, jak osłabienie, bóle mięśniowo-stawowe, podwyższona ciepłota ciała, ogólne rozbicie i złe samopoczucie. Charakterystycznym objawem jest to, że dziecko chore na „grypę żołądkową” doświadcza wymiotów i/lub biegunek, skarży się na braku apetytu czy bóle brzucha.
Choroba może być niebezpieczna u małych dzieci, których organizmy są podatne na odwodnienie. Niezbędne jest podawanie płynów w małych porcjach, aby zostały przyswojone przez organizm (woda, napoje izotoniczne), a także probiotyków, celem uzdrowienia flory bakteryjnej jelit. W uzasadnionych przypadkach lekarz może przypisać leki przeciwwymiotne i przeciwbiegunkowe. Ze środków dostępnych bez recepty, można sięgnąć m.in. po węgiel, smectę oraz herbatki np. z rumianku, tymianku, kopru włoskiego czy mięty.
Zaleca się lekkostrawną dietę, na bazie kleików, ryżu, sucharków, bananów, gotowanej marchwi, gotowanych jabłek. Zaleca się unikanie nabiału (z wyjątkiem małych dzieci karmionych mlekiem matki).
Infekcje wirusowe u dzieci – zapobieganie
W przypadku infekcji u dzieci, zdecydowanie łatwiej zapobiegać niż leczyć. Jak dbać o profilaktykę i uniknąć przeziębień czy grypy żołądkowej u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym?
- Częste mycie rąk, korzystanie z płynów lub chusteczek do dezynfekcji,
- Zasłanianie nosa i ust podczas kichania czy kaszlu,
- Unikanie dotykania twarzy – błony śluzowe to „otwarte wrota” dla wirusów i bakterii,
- Przestrzegajmy zdrowej diety:
- świeże produkty zawierające witaminy i minerały,
- owoce, szczególnie te bogate w witaminę C,
- warzywa, w tym kiszonki, które są naturalnymi probiotykami (UWAGA: należy zachować ostrożność, podając kiszonki dzieciom z AZS)
- Codziennie ciepłe posiłki, pożywne zupy (np. rosół), a także potrawy z przypraw, takich jak czosnek, imbir, kurkuma, cynamon, które działają przeciwzapalnie i rozgrzewająco,
- Soki z malin, ziołowe herbatki, nawadnianie organizmu,
- Wietrzenie pomieszczeń, dbanie o odpowiednią temperaturę wnętrz (nie przegrzewamy!), dbanie o właściwe nawilżenie powietrza w domu,
- Ubieranie na cebulkę, unikanie przegrzania (po przysłowiowe czapeczki i szaliczki sięgamy, gdy jest naprawdę zimno),
- Co najmniej godzinna aktywność na świeżym powietrzu każdego dnia,
- Suplementacja wit. D w sezonie jesienno – zimowym pomaga wzmocnić odporność.
